Το πεπτικό σύστημα

Ο πεπτικός σωλήνας από το στόμα μέχρι τον πρωκτό έχει μήκος περίπου 9μ. Η κύρια λειτουργία του είναι η απορρόφηση των προσλαμβανωμένων θρεπτικών συστατικών μέσω της τροφής. Παράλληλα εξυπηρετεί ένα σημαντικό μέρος της αμυντικής λειτουργίας του σώματος, καθώς και ενδοκρινείς λειτουργίες.

Η τροφή αρχικά εισέρχεται στη στοματική κοιλότητα όπου υγραίνεται και τεμαχίζεται σε πολύ μικρά κομμάτια. Μετά, με ήπιες καταποτικές κινήσεις μεταφέρεται από το στόμα στον οισοφάγο. Ο οισοφάγος με περισταλτικές κινήσεις και με τη βοήθεια της βαρύτητας στέλνει την τροφή στο στομάχι.

Το στομάχι λειτουργεί ως απολυμαντήριο σκοτώνοντας τους περισσότερους μικρο-οργανισμούς της τροφής ενώ παράλληλα λειτουργεί και ως μίξερ, μετατρέποντας την σε χυλό. Το στομάχι δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο στην απορρόφηση της τροφής, γι’ αυτό και ένας ασθενής μπορεί να ζήσει χωρίς αυτό.

Το στομάχι στέλνει με περισταλτικές πάλι κινήσεις μικρές ποσότητες θρεπτικού χυλού στο λεπτό έντερο. Η αρχή του λεπτού εντέρου ονομάζεται 12δάκτυλο. Εκεί διάφορα εντερικά ένζυμα μαζί με ένζυμα του παγκρέατος και το χυμό που παράγει το συκώτι και λέγεται χολή, διασπούν την τροφή σε επι μέρους συστατικά, έτοιμα για απορρόφηση. Αν κάποιο από αυτά τα ενζυματικά υγρά δεν παράγεται σε αρκετή ποσότητα, αυτό οδηγεί σε περιορισμένη ή καθόλου απορρόφηση της τροφής (δυσαπορρόφηση). Αποτέλεσμα είναι η απώλεια βάρους, η καχεξία και μερικές φορές ο θάνατος του ασθενούς.

Τέλος τα μη-θρεπτικά υπολείμματα της πέψης, προωθούνται στο παχύ έντερο. Εκεί αφυδατώνονται και μορφοποιούνται σε κόπρανα, τα οποία απεκκρίνονται δια του πρωκτού.

Οπως γίνεται φανερό όλα τα βήματα της διαδικασίας της πέψης είναι απαραίτητα, αλλά μερικά είναι πιο σημαντικά από τα υπόλοιπα. Αναλόγως δε του σημείου μίας βλάβης του μηχανισμού και της φύσης της βλάβης (νόσου) δημιουργούνται αντίστοιχα προβλήματα.

Το στομάχι και το λεπτό έντερο είναι σχετικά στείρα μικροβίων. Το παχύ βρίθει με τρισεκατομμύρια μικρο-οργανισμών οι οποίοι ανήκουν σε περισσότερα από 500 διαφορετικά είδη. Κάποια από αυτά είναι φιλικά προς τον ανθρώπινο οργανισμό και συμβιώνουν μαζί του. Αλλα είναι “εχθρικά” και σε πρώτη ευκαιρία δημιουργούν σοβαρά προβλήματα.

Τόσο οι μικο-οργανισμοί όσο και οι θρεπτικές αλλά αδιάσπαστες ουσίες, ή φάρμακα και τοξίνες που περνούν μέσα από τον πεπτικό σωλήνα, αποτελούν εν δυνάμει απειλή. Αναγκάζουν κυρίως το λεπτό έντερο να πολεμά την ανεπιθύμητη είσοδό τους στην κυκλοφορία του αίματος και να παράγει αντισώματα ή κύτταρα-στρατιώτες, μετατρέποντας το στο μεγαλύτερο αμυντικό όργανο του σώματος. Αυτή η συνεχής πάλη ανάμεσα στο σώμα και τους εισβολείς, εκπαιδεύει έτσι την άμυνα του οργανισμού, αλλά κάποτε αποτελεί πηγή σοβαρών παθήσεων.