Γαστρο-οισοφαγική παλινδρομική νόσος

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) είναι η ακούσια επιστροφή του γαστρικού περιεχομένου στον οισοφάγο, λόγω δυσλειτουργίας του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα (ΚΟΣ). Το γαστρικό περιεχόμενο μπορεί να περιλαμβάνει σάλιο, τροφή, γαστρικές, παγκρεατικές ή χολικές εκκρίσεις, οι οποίες μπορεί να έχουν παλινδρομήσει στο στόμαχο από το δωδεκαδάκτυλο.

«Φυσιολογική» παλινδρόμηση, δηλαδή χωρίς επιπλοκές, είναι ένα συχνό φαινόμενο που παρατηρείται στο 40-65% των βρεφών. Εκδηλώνεται κυρίως με αναγωγές και σπανιότερα με εμέτου. Συνήθως υποχωρεί αυτόματα ή με απλά θεραπευτικά μέτρα, μέχρι την ηλικία των 12-18 μηνών, λόγω της ωρίμανσης του ΚΟΣ, της εισαγωγής στερεών τροφών στη διατροφή και της συχνότερης όρθιας στάσης του μεγαλύτερου βρέφους.

Σε συχνότητα περίπου 8%, η φυσιολογική παλινδρόμηση δεν υποχωρεί μέχρι την ηλικία των 2 ετών. Σ’ αυτή την περίπτωση και εφ’ όσον εκδηλωθούν επιπλοκές, όπως η οισοφαγίτιδα, η καθυστέρηση της σωματικής αύξησης ή συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα, πρόκειται για παθολογική παλινδρόμηση. Η κατάσταση τότε ονομάζεται γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος (ΓΟΠΝ) και έχει πολύ σοβαρότερη πρόγνωση.

Οι ομάδες παιδιών υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση παλινδρομικής νόσου περιλαμβάνουν νεαρά βρέφη και πρόωρα, παιδιά με εγκεφαλική παράλυση, με νοσήματα του αυτόνομου νευρικού συστήματος, με χρόνια αναπνευστική νόσο, καθώς και με ανατομικές ανωμαλίες του οισοφάγου.

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ραγδαία αύξηση της διάγνωσης ΓΟΠΝ στα βρέφη, αλλά και στα παιδιά και τους εφήβους. Είναι χαρακτηριστικό πως σε ανάλυση 575.000 συνταγών στις ΗΠΑ, παρατηρήθηκε κατά το χρονικό διάστημα 2002-2006 αύξηση κατά 56 % του αριθμού συνταγών για αναστολείς του γαστρικού οξέος (acid suppressants), σε παιδιά κάτω των 4 ετών. Η αύξηση αυτή μπορεί ως ένα βαθμό να οφείλεται στην αύξηση της παχυσαρκίας στα παιδιά και τη σχετιζόμενη με αυτή νοσηρότητα από ΓΟΠΝ. Η διάκριση μεταξύ παθολογικής και «φυσιολογικής» γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης δεν είναι πάντοτε εύκολη και απαιτεί κατάλληλες γνώσεις και εμπειρία από τον θεράποντα ιατρό.